مقدمه ای درباره رشد کودک

1394/2/15 سرای کودک

وقتی در مورد کودک صحبت می کنیم رشد کودک یکی از مسائل مهم در ارتباط با اوست. کسانی که در ارتباط با کودکان کار می کنند بدون دانستن مراحل رشد کودک از نوزادی تا نوجوانی نمی توانند در این زمینه مفید و موفق باشند. آنها می توانند بدون حضور کودک نیز به این اطلاعات دست یابند چرا که همه ما پیش از این کودک بوده و این مراحل را طی نموده ایم.

وقتی به کارهای کودک از قبیل بزرگ شدن، آموزش، بازی و یا بدرفتاری های آنها نگاه می کنیم، نگرانی های خود را در می یابیم. آیا این طبیعی است؟ کودکان دیگر نیز اینکارها را انجام می دهند؟ چگونه کودک من با کودکان همسن خودش مقایسه می شود؟ والدین، مربیان، درمانگرها، دکترها و سایر کسانی که در ارتباط با کودک فعالیت دارن به این سوالات توجه خاصی دارن. امروزه تربیت یک کودک به گونه ای که تبدیل به یک بزرگسال سالم و شاد شود نیاز به چیزی بیشتر از ایستادن و نگران بودن دارد. هر کس که با کودک در ارتباط استباید اطلاعات درست وکافی از روانشناسی کودک داشته باشد و بداند که چه چیزی آنها را از هم متفاوت می کند. به همان انداره که مهم است بدانیم چه چیز نرمال و طبیعی است، به همان اندازه نیز باید بدانیم که چه چیز نرمال نیست. با بررسی مشکلات، والدین و سایر مربیان می توان راهکارهایی پیشنهاد کرد که کودک را در مسیر درست قرار دهد.

رشد نرمال چیست؟

وقتی می گوییم "نرمال" منظور چیست؟ در اکثر موارد در سراسر دنیا کودکان به شیوه ای یکسان رشد می کنند.اغلب کودکان خیلی زود جذب والدین و کسی که از آنها نگهداری می کند می شوند، در حدود شش ماهگی می نشینند و در حدود یک سالگی راه می روند. در روزهای اول بعد از تولد همه آنها فقط می توانند گریه کنند، شیر بنوشند و بخوابند. روند رشد وتغییرات آنها در طول دو سال اول زندگی شگفت انگیز است.

اگر شما والدین کودک هستید می توانید منتظر بمانید و ببینید کودک شما در چه زمانی به هر یک از مراحل رشد می رسد، و اگر کودک شما دیرتر از کودکان همسن وسال خود به این تواناییها دست می یابد با متخصص مشورت کنید. این یکی از بهترین روشهایی است که شما می توانید در مورد رشد کودک خود اطلاعات کسب کنید.  اگر شما بدانید که چه چیز و در چه زمان باید اتفاق بیفتد، می توانید دریابید که رشد کودک شما روند طبیعی دارد یا خیر.وقتی یک کودک از همسالان خود عقب می ماند بسیار مهم است که در این مورد با متخصص مشورت کنید. با پیگیری به موقع و زود هنگام والدین می توانند مطمئن باشند که کمک لازم و درستی برای رشد و پیشرفت کودک دریافت خواهند کرد.

اطلاعات داشتن در مورد رشد نرمال همچنین می تواند نگرا نی ها و ترس های والدین را از بین ببرد. زمانی که همه کودکان مسیر یکسانی را برای رشد طی می کنند، باید بدانید که همه کودکان درس در زمان گفته شده به تواناییهای سن خود دست نمی یابند بلکه برخی زودتر و برخی دیرتربه آن مراحل از رشد می رسند. تصدیق و تایید این که تفاوتهای فردی قسمتی از روند رشد است می تواند نگرانی والدین را از بین برده وخاطر آنها را آسوده نماید.  

نرمال در مقابل آنرمال : تفاوت در چیست؟

وقتی می گوییم رشد از روند طبیعی و نرمال پیروی نمی کند یعنی چه؟ باید بدانیم که در اکثر موارد آنرمالی شامل چیزهای زیادی می شود که لزوما همه آنها آنرمال نیستند. دانستن در مورد ناتوانی، اختلالات هیجانی و مشکلات رفتاری چالشهای بسیاری ایجاد می کند اما همه اینها بدین معنی نیست که کودک ما آنرمال است. در بسیاری از موارد مشکلات رشد مربوط به تغییرات محیطی می باشد، مرگ، جدایی، ضربه های روحی باعث می شود کودک تغییرات روحی، بدرفتاری، بی انظباطی و اظطراب را تجربه کند.

تشخیص مشکلات بالقوه

با شناخت رشد نرمال و آنرمال کسانی که با کودکان در ارتباط هستند از جمله والدین، مربیان ودکتر می توانند مشکلات بالقوه را شناسایی کنند. این نکته بسیار مهم است چرا که با شناسایی زود هنگام و مراجعه در مراحل اولیه می توان کمک شایانی به بهبود روند رشد نمود.

مشکلات رشد فیزیکی

وقتی افراد بر مسائل رشدی تمرکز می کنند، توجه آنها بیشتر روی مشادل روانشناختی و رفتاری می باشد. در حالی که مشکلات جشمی نیز می توانند مانع رشد نرمال شود. در مجموع در بیماریهای مزمن ممکن کودک با نقص مادرزادی متولد شود که این نقص میتواند توانایی کودک برای انجام فعالیتها و رسیدن به مراحل رشد را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد.  

برخی از این مشکلات فیزیکی ممکن است در بدو تولد نمایان شود، اما برخی دیگر فقط در کودک رشد یافته و در مراحل مختلف رشد خود را نشان خواهد داد. والدین و کسانی که از کودک نگهداری می کنند باید گوش به زنگ مسائلی باشند که در خزیدن، راه رفتن، خوابیدن و خوردن کودک خلل ایجاد می کنند.

یادگیری و رشد

آموزش نقش بسیار اساسی در رشد یک کودک ایفا می نماید. هر چد که مدرسه یک نمونه خوب برای مثال در این زمینه است، ولی آموزش فقط به معنی آموزشها علمی و آکادمیک نیست. درست از روزهای اولیه تولد کودک در حال طی کردن مراحل مختلف و پیوسته ای از آموزش می باشد.این آموزش و یادگیری تاثیر شدیدی بر کلیه فعالیتها، خودن، خوابیدن و داراییهای کودک دارد.

بطور آشکار، آموزش یکی از مهمترین مراحل رشد یک کودک است، که بیانگر این است که چرا والدین و آموزگاران باید از مشکلات نهفته آموزشی کودک مطلع باشند.مشکلات تمرکزی و ناتوانیهای آموزشی می تواند مانع یادگیری و استفاده درست از آموزشها شود، اما با شناخت زودهنگام و استفاده به موقع از راه حلهای موجود می توان تا حدی این مشکلات را برطرف نمود و کودک را در مسیر رشد نرمال قرار داده و به کودک کمک کرد تا از پتانسیل خود به طور کامل استفاده نماید.

گاهی بعضی مشکلات به راحتی قابل کشف هستند، اما والدین و مربیان باید در مورد این مشکلات آگاهی داشته و گوش به زنگ نشانه های موجود باشند. کم توجهی، دیر سخن گفتن و ضعف در مهارتها می تواند از نشانه های اولیه مشکلات آموزشی باشد.

هرگونه کپی برداری بدون ذکر نام سرای کودک پیگرد قانونی دارد.